Specifičnost opštine Stara Pazova je nenarušena multinacionalnost, multikulturalnost i multikonfesionalnost. Osim Srba, koji čine većinsko stanovništvo, u opštini žive i Slovaci, Hrvati, Mađari, Romi i drugi. Kako su zastupljene različite veroispovesti, u opštini postoji i odgovarajući broj crkava i to: pravoslavne, katoličke, evangelistička i druge koje neguju uzorne konfesionalne odnose.

Slovačka zajednica u mestu Stara Pazova je naročito značajna ne samo zbog činjenice što oko 31% stanovnika čine Slovaci, već i zbog toga što je to najveća slovačka zajednica u zemlji. Osnovna škola na slovačkom jeziku «Heroj Janko Čmelik», radio program na slovačkom jeziku, Slovačko kulturno-umetničko društvo (u okviru koga postoje folklorni ansambl «Klasje» i pozorišna grupa «VHV») i slovačka evangelistička crkva, predstavljaju okosnicu slovačke tradicije koja slovačkom stanovništvu u Staroj Pazovi pomaže da sačuvaju svoje običaje i kulturu.

Slovakinja i Sremac

Zajednica Hrvata je uglavnom skoncentrisana u naselju Golubinci. Hrvati se pominju najpre među oficirskim porodicama u vreme Vojne granice. Veći broj Hrvata (katolika kako beleže hronike) doseljava se od 1771. do 1815. Najveće doseljavanje se dešava 1774. godine kada dolazi prva veća grupa od 18 porodica iz Jarmine i Opojevaca. Katolička župa je ustanovljena u Golubincima 1771. a 1828.izgrađena je katolička kapela, dok je današnja crkva Svetog Jurja građena od 1876.do 1885. Hrvatska čitaonica je osnovana 1919. Danas kulturnu tradiciju Hrvata neguje Hrvatsko kulturno prosvjetno društvo Tomislav.

Romi su prisutni gotovo u svakom naselju u opštini. Najverovatnije su prisutni u njima od kada postoje ta naselja. Vekovni suživot i dugogodišnja povezanost sa ostalim nacionalnim zajednicama je rezultirala međusobnim poštovanjem i uvažavanjem. Kao i u ostalim sredinama u Vojvodini, tokom istorije Romi su najčešće po zanimanju bili svirači, džambasi, trgovci stokom, korpari a ima ih i koji se bave zemljoradnjom. Vremenom, Romi na teritoriji Stare Pazove se razvijaju na obrazovnom i ekonomskom nivou. Opština Stara Pazova je osnovala Kancelariju za inkluziju Roma koja je servisni centar sa ciljem unapređenja kvaliteta života romske zajednice u oblasti zdravstva, obrazovanja, stanovanja i zapošljavanja.

Priča o Narodnoj biblioteci "Dositej Obradović" u Staroj Pazovi Priča o Narodnoj biblioteci "Dositej Obradović" u Staroj Pazovi počinje u leto 1878. osnivanjem “Srpske čitaonice” najstarije kulturne ustanove ovdašnjih Srba. Čitaonica je imala zadatak da zadovoljava potrebu građanstva za čitanjem, ali i obrazuje nove, buduće čitaoce. Nešto kasnije, pri kulturno - umetničkim društvima delovaće i druga čitališta od kojih treba pomenuti dva najznačajnija “Čitaonicu Srba zanatlija” i “Slovačku čitaonicu”. Knjige na ovim prostorima delile su sudbinu naroda, pa su tako čitaonice prekidale rad za vreme svetskih ratova. Njihovu delatnost posle drugog svetskog rata nastavlja Mesna biblioteka, koja broji skromnih pet hiljada knjiga, da bi 1962. godine prerasla u Matičnu biblioteku Opštine. Posle preseljenja u namenski projektovanu zgradu u centru Stare Pazove, u jesen 1982. godine stvoreni su uslovi za brže popunjavanje fondova i moderniji rad sa korisnicima.

Danas, biblioteka "Dositej Obradović" u Staroj Pazovi zajedno sa svojih 8 bibliotečkih ogranaka u svakom naselju naše opštine čini mrežu koja raspolaže sa oko 175.000 knjiga i ima više od 4.500 članova. Kao deo Virtuelne biblioteke Srbije, elektronske baze podataka koja obuhvata više od 200 biblioteka u Srbiji, od 2008. godine i naša biblioteka nudi korsnicima pristup različitim informacijama preko platforme COBISS.

U mestu Stara Pazova biblioteka ima fond od preko 81..500 knjiga i uslužuje 2.000 upisanih članova. Ona ima izuzetno vredan fond priručne literature tzv. referensnu zbirku. U njoj se nalazi preko 2.000 skupocenih enciklopedija, leksikona, rečnika i naslova koji se retko mogu naći i u mnogo većim bibliotekama. Brižljivo prikupljana sabrana dela raznih autora čine opet posebnu zbirku od 3.000 naslova. Zavičajna zbirka okuplja na jednom mestu dela stvaralaca iz naše opštine, među kojima ima priznatih imena u književnosti i drugim oblastima rada. Ostali ogranci opštini imaju manje fondove, ali ipak vredi pomenuti i reći po koju reč i o njima.

Biblioteka "Petar Petrović Njegoš" u Novoj Pazovi sa 45.000 knjiga i preko 1.100 upisanih korisnika. U njoj korisnici mogu naći dnevnu i nedeljnu štampu, veliki broj enciklopedija i literatura, a na raspolaganju im je i jedan računar preko kojeg mogu pristupiti internetu i čitati elektronske sadržaje.

Treća biblioteka po veličini je biblioteka "Damjan Preradović" u Golubincima. Damjan Preradović (1857 - 1929) rođen je u Starim Banovcima, nemačku školu pohađao u Novoj Pazovi, završio bogosloviju u Sremskim Karlovcima, a od 1882. godine bio je sveštenik u Golubincima. Srpske narodne pripovetke sakupljao je po Sremu i objavljivao u "Letopisu Matice srpske" i bio je jedan od osnivača Srpske čitaonice u mestu 1893. godine. U biblioteci Posebnih izdanja Biblioteke "Dositej Obradović", objavljeno je fototipsko izdanje dva rada Damjana Preradovića. Začetak ideje o osnivanju golubinačke biblioteke bio je davne 1893. godine. Nastala je iz dva kulturno-obrazovna društva od kojih su izdvojene knjige i formirana je Narodna biblioteka. Godine 1965. postala je samostalna, a 1977. godine integrisala se sa matičnom bibliotekom iz Stare Pazove u čijem je sastavu i danas. Biblioteka broji preko 13.500 knjiga i oko 260 članova. Svake godine se održavaju književne svečanosti koje svojim prisustvom uveličavaju mnoge ličnosti iz oblasti kulture. Biblioteka je zahvaljujući pomoći Mesne zajednice i Opštine Stara Pazova 2002. godine renovirana.

U Starim Banovcima nalazi se ogranak "Dimitrije Ruvarac", drugi od trojice znamenite braće Ruvarac, rođen je u Starim Banovcima (1842-1931), sveštenik i istoričar koji je bio bibliotekar patrijaršijske biblioteke u Sremskim Karlovcima. Bavio se političkom i književnom istorijom, napisao je veliki broj studija i rasprava. U ovoj biblioteci nalazi se 9.194 knjiga, dok biblioteka ima 260 članova. Novi Banovci takođe imaju ogranak koji nosi naziv "Miloš Crnjanski". On je bio pesnik, pripovedač i dramski pisac, a biblioteka u Novim Banovcima dobila je naziv povodom 100-godišnjice piščevog rođenja. U ovoj biblioteci nalaze se 8.143 knjige i broji 411 čitalaca. Sledeći ogranak nalazi se u Belegišu i nosi ime Dušana J. Popovića (1894-1965) koji je bio istoričar i profesor Univerziteta u Beogradu. Rođen je u Surduku u svešteničkoj porodici, a umro u Belegišu. Bavio se izučavanjem prošlosti Vojvodine i uređivao je "Glasnik istorijskog društva" u Novom Sadu. Glavna dela su mu "Srbi u Vojvodini" i "Srbi u Sremu". Ova biblioteka ima 5.615 knjiga i oko 200 čitalaca. U Vojki se nalazi još jedan ogranak biblioteke pod nazivom "Vladislav Čikoš" (1805-1844) prema značajnom književniku rodom iz Vojke, koji se školovao u Segedinu, Kežmarku i Budimu gde je završio prava. Bio je saradnik "Letopisa Matice srpske", pisao lirske i epske pesme, a 1833. godine objavljuje roman "Zbog ljubovi pomirenije ili Stroimir i Ljubisava". Ova biblioteka broji 6300 knjiga i 450 čitalaca. Jedan mali, ali vredan pomene je i ogranak u Surduku koji ima 4.300 knjiga i 105 čitalaca, koji nosi ime po jednom od najpopularnijih pesnika za decu u srpskoj književnosti "Miroslav Antić" (1932-1986). On je bio pesnik, novinar i filmski reditelj, a svima su dobro znane njegove zbirke pesama: "Plavi čuperak", "Garavi sokak", "Vojvodina","Roždestvo tvoje", "Leva strana sveta" i dr. Sadašnji naziv ogranak je dobio posle pesnikove smrti 1986. godine.

Adrese i telefoni

• Narodna biblioteka "Dositej Obradović"
  Adresa: Stara Pazova, Trg Zorana Đinđića bb
  Telefon: 022/310-543
• Biblioteka "Petar Petrović Njegoš"
  Adresa: Nova Pazova, Kneza Mihaila 17
  Telefon: 022/323-875
  Dečje odeljenje "Petar Petrović Njegoš"
  Adresa: Nova Pazova, Kneza Mihaila 1
  Telefon: 022/382-644
• Biblioteka "Damjan Preradović"
  Adresa: Golubinci, Pazovačka 1
  Telefon: 022/381-908
• Biblioteka "Dimitrije Ruvarac"
  Adresa: Stari Banovci, Pavla Šašića 31
• Biblioteka "Dr. Dušan J. Popović"
  Adresa: Belegiš, Kralja Petra 1
• Biblioteka "Miloš Crnjanski"
  Adresa: Novi Banovci, Školska 10
• Biblioteka "Miroslav Antić"
  Adresa: Surduk, Cara Lazara 1
• Biblioteka "Vladislav Čikoš"
  Adresa: Vojka, Cara Dušana 1
  Telefon: 022/301-395